Trái cây xuất khẩu của Việt Nam được xem là rất có tiềm năng để xuất khẩu sang các Thị phần giận dữ như Mỹ, Úc, EU… song những giảm bớt trong việc bảo quản, vận chuyển khiến xuất khẩu trái cây gặp nhiều khó khăn.
Khó khăn vận chuyển, cước tăng cao
Là đơn vị chuyên xuất khẩu mẫu sản phẩm trái cây tươi vào Thị phần EU song từ đầu năm đến nay, lượng đơn hàng xuất khẩu của Công ty TNHH Thương mại trái cây Thiên Nhiên đã giảm mạnh hơn 50%.
Lý giải chi tiết cụ thể, đại diện Công ty Thiên Nhiên cho biết, các loại sản phẩm trái cây tươi như chôm chôm, thanh long… là những mặt hàng có thời hạn bảo quản ngắn.
Cụ thể chi tiết như chôm chôm chỉ bảo quản được 10 ngày, thanh long 30 ngày nên phải vận chuyển bằng đường hàng không. Trong lúc ấy, thời khắc qua, do dịch bệnh Covid-19 bùng phát nên số chuyến bay qua thị trường này giảm mạnh khiến công ty không thể giao được hàng. Cùng với đó, những khó khăn trong vấn đề vận chuyển khiến công ty các đơn hàng sụt giảm mạnh.
Tựa như, bà Nguyễn Thị Hồng Thu - Giám đốc Công ty TNHH XNK trái cây Chánh Thu - cho biết, nửa đầu năm 2020, đơn hàng xuất khẩu của công ty sụt giảm mạnh, đặc biệt là những đơn hàng vận chuyển đường hàng không. Thêm vào đó, so với thời điểm trước dịch thì giá cước hàng không đã tăng từ 10 - 50%, tùy thị phần/ lần vận chuyển.
“Cước vận chuyển thanh long sang Mỹ đã tăng từ 3,8 USD/kg lên 5 USD/kg. Các thị phần khác như Úc, Canada cũng tăng mạnh 30 - 40%, riêng thị trường Nhật Bản tăng gấp 2 lần”, bà Thu cho biết.
Giá cước vận chuyển cao, không có kho lạnh bảo quản khiến xuất khẩu trái cây tươi gặp nhiều khó khăn.
Không chỉ giá cước cao, việc vận chuyển bằng đường hàng không cũng gặp nhiều khó khăn do không có kho lạnh để bảo quản khi bị chậm chuyến, hủy chuyến.
Nhiều doanh nghiệp cho biết, các máy bay không có kho lạnh để bảo quản hàng dẫn tới trường hợp chuyến bay bị “delay” sẽ tạo cho sản phẩm bị giảm chất lượng. Thậm chí, hàng đã chiếu xạ rồi phải lưu kho tới 1 tuần khiến tỷ lệ hao hụt lớn, có lô hàng hao hụt tới 50%.
Ông Nguyễn Đình Tùng - Tổng giám đốc Công ty Vina T&T đánh giá, khi dịch Covid-19 diễn ra thì bức tranh xuất khẩu bị thay đổi hoàn toàn. Tính đến thời điểm hiện tại, dịch bệnh vẫn ảnh hưởng rất nặng đến Thị phần châu Âu.
Những mặt hàng vận chuyển bằng đường hàng không rất khó khăn, vì thế chỉ những doanh nghiệp có vùng trồng, có trình độ chuyên môn bảo quản cao để vận chuyển bằng đường biển… mới xuất khẩu tốt và tận dụng được các lợi thế của Hiệp định Thương mại tự do nước ta - EU sắp có hiệu lực tới đây.
Thay đổi cơ cấu sản phẩm, chuyển hướng thị phần
Theo bà Nguyễn Thị Hồng Thu, trước những khó khăn trong tiến trình vận chuyển, công ty đã chuyển hướng thị trường và thay đổi cơ cấu sản phẩm. chi tiết, công ty đã mở thêm các thị phần như Hàn Quốc, Đài Loan và một số thị trường ở địa chỉ châu Á để có thể chuyển hẳn sang vận chuyển bằng tàu.
“Công ty đã mất khoảng 2 tháng để tìm kiếm Thị Trường mới cũng như các phương thức vận chuyển phù hợp. bây giờ, Thị Trường đã ổn định trở lại và đa số các đơn hàng đã được vận chuyển bằng đường biển”, bà Thu cho hay.
Dù vậy việc vận chuyển bằng đường biển cũng có 1 số ít giảm bớt nhất định. Ông Nguyễn Công Kính - Giám đốc công ty TNHH xuất nhập khẩu Cao Thành Phát – phân tích: Mặc dù các đơn hàng xuất khẩu của công ty đều được vận chuyển bằng đường biển, song hình thức này chỉ tương xứng với một số loại trái cây như dừa, sầu riêng, thanh long; còn với những mặt hàng như chôm chôm, vú sữa thì rất khó.
Do đó, trước mắt, các doanh nghiệp đang chuyển cơ cấu sản phẩm sang những mặt hàng có thời gian bảo quản lâu hơn.
Về lâu dài, doanh nghiệp cần đầu tư thêm dây chuyền công nghệ bảo quản để có thể giữ sản phẩm tươi lâu dài hơn. Có như vậy, doanh nghiệp mới có thể giữ vững được Thị Trường và chất số lượng sản phẩm.
Hà Duyên
___________________________________
>>> Nguồn: Chi phí vận chuyển tăng "làm khó" trái cây tươi xuất khẩu
